Basic HTML Version
o. Nestor Dmytriv.
K O R O T K Y J N A C E R K
ISTORIJI ROZVOJU „RUSKOHO NARODNOHO SOJUZA".
Persyj pocyn do zorganizovaiia
1
a-
sych robitnykiv za morem v Zlucenych
Derzavach pivnicnoji Ameryky dav
hr-kat. ru s ’kyj, persyj s ’vjascenyk o.
Ivan Vol’ans’kyj, zakladajucy brat-
stvo s’v. 0. Nykolaja v Shenandoah,
Pa., diia 18-ho januara 1885 r.
V
tim cas’i bulo vze bohato Rusy-
niv z uhors’koji Rusy, bil’se niz z Ha~
lycyny, a koly prybulo і kiPkoch uhro-
ru s ’kych s ’vjascenykiv, vony vraz z o.
Obuskevycoin zalozyly v r. 1901 or-
ganizaciju pid nazvoju „Sojedyne-
nije hreko-katolyceskych russkych
B ratstv” . Na col’i toji organizaciji sta-
ly uhro-rus’ki s ’vjascenyky v tovary-
stvi z Ivanom Smytom і J. Zatkovy-
com, jak redaktorom „А. R. Vistny-
k a ” . У persych Pitach istnovana ,,So-
jedynenija” , do kotroho nalezaly і
bratstva halyc’kych Rusyniv, jak
bratstvo s’v. O. Nykolaja z Shenan
doah, Pa., br. s ’v. Kyryla і Metodija
z Shamokin, Pa., bratstva z 01}rphant,
Pa., Mayfield, Pa., і druhi, zajsly du-
ze vazni рг_усуі]у, kotri sponukaly t’a-
mucych l ’udyj do zalozena druhoji
podibnoji organizaciji. Prycyny buly
taki: lycha hospodarka v kas’i „Soje-
dynenija” , absol’utyzm duchovnykiv
ta j ich mad’aronstvo, kotre vidcuzu-
valo patriotiv-Rusyniv, tod’isnych ha
lyc’kych s ’vjascenykiv.
Na konvenciji „Sojedynenija” v
Scranton, Pa., 1893 r. vystupyv о. I-
van Konstankevyc z risucoju kryt_y-
koju urjadu і nedvoznacnoju zajavoju,
sco halyc’kym Rusynam nema misc’'i
v Sojedyneinju.
Yze v „Svobod’i ” c. 4, z
1
-ho no-
vembra 1893, cytajemo v pcredovycy
z pid pera redaktora o. Hr. Hrusky
horjacu і ricevu vidozvu: „Nam tre-
ba narodnoji organizaciji” . My cho-
cemo doslovno peredaty k il’ka duze
vaznych і harnych ustupiv iz toji sta-
t’i: „Jak jest’ potreba d l’a rvby voda,
d l’a ptacha kiyla, jak zazduscoinu vo-
dy, jak holodnomu chl’iba, jak nako-
nec’ kozdomu z nas povitrja, tak samo
і d l’a nas tu rozs’ijanycli Rus}Tniv tre-
ba narodnoji organizaciji, t. j. takoho
vsenarodnoho obscestva, do kotroho
kozdyj Rusyn, deb ne buv, deb daleko
zyv, povynen do seho bratstva, do seji
velykoji ru s ’koji rodyny, famil’iji na-
lezatv. Odvn colovik ne jest’ v stani
pidnestv t’azkyj kainin, ale nakoly
voz’mut’ s ’a do neho troch, abo cot.yry
muza, kamin dvylme s ’a skoro. Tak
samo t’azko odnomu otkynuty ot sebe
mizdu, bidu; ale sly voz’mut’ s ’a paru
l ’udyj, to poradjat’ nescaslyvomu” .
У tim toni ide dal’se mova pro po-
trebu, c’i l ’ і zadaci „Sojuza” . Doklad-
no napysano pro se v persim statut’i
,,R. N. Sojuza” , drukovanim v dru-
kariii „Svobody” v Jersey Citv, N. J .
1894 r.
Navedena stat’a pojayуlas’ v „Svo
bod’i ” zaraz po narad’i s’vjascenykiy:
oo. T. Obuskevyca, Ambrozija Pol’an-
s ’koho, Iv. Konstankevyca і Hr. Hrus
ky, v domi seho posl’idnoho v Jersey
City, N. J.
Nacerk statuta poruceno vyhotovy-
ty
o. A. Po l’ans’komu z Pittsburga, і
vin, zlad}^vsy joho, posylav tym s ’vjal
scenykam kurendoju do popravy і doi
povnena. Rukopys’ statuta vraz z ku-
rendoju ja bac_yv u o. Konstankevyca
v Shamokin, Pa. Treba tu zaprymity]
ty, sco dvoch Z' piysutnych s ’vjascej
njddv: oo. Obuskevyc і PoPans’kyj
domahalvs’, scob
statut’i zaderzaty
koiiecno druhe ,,s” v nazvi „ruskyj” /
ale redaktor „Svobody” , o. Hr. Hrusi
ka, drukujucy statut, to nepotribne